spektra
spektra
Inclusief ontwerp
Wireframing
Toegankelijk ontwerp
Webdesign
Gebruikers Onderzoek
Over
Als onderdeel van mijn afstudeerproject aan de Hogeschool Rotterdam, bij Kenniscentrum Creating 010 in samenwerking met New Future Lab, Onderzcoht ik naar de barrières waar beginnende ontwerpers tegenaan lopen bij het benaderen van inclusief digitaal ontwerp. Stel je voor dat je een gepassioneerde, beginnende digitaal ontwerper bent. Je wilt dat je ontwerpen voor iedereen werken. Maar je loopt tegen obstakels aan: - Wat betekent inclusie eigenlijk? - Hoe begin je met ontwerpen voor toegankelijkheid? - En waar vind je tools en kennis die echt helpen? Startups en solo-ontwerpers voelen zich vaak overweldigd. Richtlijnen lijken rigide en oncreatief. Opdrachtgevers vragen er niet om en reserveren vaak geen extra budget voor de leercurve of het extra onderzoek dat inclusief ontwerp mogelijk vereist. En toch blijven miljoenen gebruikers achter. Er was geen centrale, praktische en inspirerende plek om inclusief ontwerp te leren, verkennen en toe te passen op een manier die relevant, uitvoerbaar en creatief aantrekkelijk aanvoelt.
Periode
Januari 2024 – 1 juli 2024 (Q1–Q2 2024)
Industrie
UX/UI-ontwerp, digitale toegankelijkheid, inclusief ontwerp, burgertechnologie, onderwijs, sociale innovatie
Hoe kunnen we digitale diensten ontwerpen die echt bruikbaar zijn voor iedereen, ongeacht fysieke of mentale beperkingen, leeftijd, gezondheid, achtergrond of gebruikscontext?
Deze vraag van Kennis Centrum Creating 010 vormde het startpunt van mijn afstudeertraject. In een tijd waarin 53,3% van de Nederlandse e-commercewebsites niet digitaal toegankelijk was (2024), waren en zijn veel mensen uitgesloten van de digitale wereld. Ondanks de wetgeving (28 juni 2025) schieten bestaande tools zoals WCAG en Gebruiker Centraal tekort omdat ze te technisch, te tekstueel en te abstract zijn voor de sociale en creatieve mindset van jonge digitale ontwerpers.
Doelen
Samen met Kenniscentrum Creating010 in samenwerking met New Future Lab heb ik het volgende voor ogen:
Make an easy to find inspiration tool of knowledge and up to date insights centred around digital inclusion and digital accesibility.
Make existing accessibility guidelines understandable, applicable, and engaging through practical and interactive examples.
The vision? To spark action and confidence in beginner designers ready to take the first step into inclusive and accessible design.
De ontwerpaanpak
Ik heb een mensgericht, iteratief ontwerpproces gevolgd, gebaseerd op de werkelijke behoeften van zowel ontwerpers als inclusieve/toegankelijke experts, door ervaring.
Onderzoek & Ontdekking
Ik heb meer dan 10 beginnende UX/UI-ontwerpers en ervaringsdeskundigen op het gebied van toegankelijkheid/inclusie geïnterviewd. Ik heb observaties uitgevoerd, meerdere evenementen en discussiepanels op het gebied van inclusie en toegankelijkheid bijgewoond en uitgebreid deskresearch gedaan. Belangrijkste inzicht: - De meeste beginnende ontwerpers hadden een blinde vlek voor het brede spectrum aan menselijke ervaringen. Ze hadden moeite om WCAG praktisch toe te passen en vreesden hun creatieve vrijheid te verliezen. - Velen wensten een database van echte gebruikers met een beperking, maar door co-creatie en gesprekken met experts realiseerde ik me dat ze niet zozeer toegang tot data nodig hadden, maar empathie en context uit de echte wereld.
Concept & Co-creatie
Op basis van alle bevindingen heb ik prototypes gemaakt van vroege concepten die verder gingen dan checklists en simulaties.
Ik heb bewust afstand genomen van tools voor "retroactief testen" en Spektra ontwikkeld als een ontdekkingsruimte: een plek die diversiteit viert, inzichten uit de praktijk deelt en complexe kennis omzet in toepasbare tools.
Ik heb de visie van de stakeholders, de realiteit van toekomstige wetgeving en de creatieve behoeften van mijn generatie digitale ontwerpers in evenwicht gebracht.
Het resultaat: Spektra
Spektra is een digitaal platform voor en door beginnende ontwerpers, een springplank voor toegankelijk en inclusief design. Het combineert inspiratie, methoden, praktijkverhalen, tools en educatieve content op een heldere, boeiende en bruikbare manier. Het is niet zomaar een tool. Het is een verandering in mindset. Een vonk.
Belangrijkste kenmerken van Spektra
Een samengestelde, evoluerende bibliotheek met praktische tools en methoden voor inclusief design
Casestudies en inzichten van gebruikers met praktijkervaring en ervaren ontwerpers en bureaus
Visueel inspirerende gebruikersinterface die geen concessies doet aan toegankelijkheid
Een duidelijke uitleg van wat inclusie is, wat het niet is en hoe je moet beginnen
Geen checklists, alleen echte ontwerpoverwegingen, diverse perspectieven en begeleide instappunten
De impact
Een cultuur waarin toegankelijkheid geen bijzaak is, maar een startpunt. Een platform dat de kloof verkleint tussen ontwerpers en gebruikers met uiteenlopende behoeften, zowel digitaal als in de echte wereld.
Er is geen ander platform zoals Spektra. Het is niet alleen een plek om te leren, maar ook om te ontdekken, een community-gedreven inspanning om het ontwerpproces inclusiever, menselijker en creatiever te maken.
Spektra informeert niet alleen. Het verbindt. Het geeft kracht. En het bewijst dat inclusief design geen beperking is, maar een superkracht.
